górne tło

Laureatki Nagrody im. K. Bujwidowej A.D. 2024

28 kwietnia 2025 roku, w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha odbyła się uroczysta Gala Nagrody im. Kazimiery Bujwidowej. Ewa Furgał, Agnieszka Szuścik-Zięba, Nadiia Moroz-Olshanska oraz Janina Rościszewska-Krawczyk – to cztery wyjątkowe krakowianki, które zostały tegorocznymi laureatkami. Ich zaangażowanie w działania na rzecz równości, integracji, zdrowia oraz praw obywatelskich, pozwala budować wrażliwe i otwarte społeczeństwo, a projekty i przedsięwzięcia, których są autorkami, wzmacniają kobiety w różnych obszarach życia.

Wyróżnienia przyznawane są każdego roku czterem kobietom, których postawa i dokonania miały znaczący wpływ na otaczającą rzeczywistość. Kapituła przy wyborze laureatek nagrody uwzględnia również dziedzinę i okres prowadzonej działalności, zaangażowanie w pracę na rzecz równouprawnienia, efekty i zakres aktywności oraz innowacyjność i różnorodność podejmowanych inicjatyw. W tym roku do nagrody zostało zgłoszonych 31 kobiet – poznaj wszystkie kandydatki [PDF].

Część artystyczną Gali uświetnił występ zespołu Art Color Ballet, który zaprezentował niezwykłą etiudę taneczną zatytułowaną „Cztery Żywioły – Barwy Kobiety”. Choreografia inspirowana siłami natury – ziemią, powietrzem, ogniem i wodą – symbolicznie oddawała energię, siłę i różnorodność kobiecej natury. Spektakl zachwycił publiczność nowoczesną formą i ekspresją, łącząc taniec, muzykę i malarstwo ciała.

Szczególnym momentem wieczoru było przekazanie portretu Kazimiery Bujwidowej, namalowanego przez Lucynę Cwiach w ramach projektu „Buntowniczki”. Wizerunek jednej z czołowych postaci krakowskiego ruchu emancypacyjnego został uroczyście wręczony na ręce Prezydentki Miasta Krakowa, Pani Marii Klaman. Aktu przekazania dokonał Grzegorz Górski, Przewodniczący Regionu Małopolskiego Komitetu Obrony Demokracji. Portret jest częścią wystawy dostępnej w Nowohuckim Centrum Kultury do 18 czerwca 2025 roku.

Laureatki Nagrody im. Kazimiery Bujwidowej

Ewa Furgał – równościowa aktywistka, edukatorka i autorka, od ponad 25 lat zaangażowana w działalność społeczną i kulturalną na rzecz równości, inkluzywności i popularyzacji historii kobiet. Założycielka i prezeska Fundacji „Dziewczyny w Spektrum”, pierwszej w Polsce organizacji samorzeczniczej działającej na rzecz kobiet i osób LGBTQ+ w spektrum autyzmu. Twórczyni bloga „Dziewczyna w spektrum” oraz autorka książek „Dziewczyna w spektrum” (2022) i „Autentyczna w spektrum” (2023), w których dzieli się doświadczeniami i wiedzą o autyzmie. Współzałożycielka Krakowskiego Szlaku Kobiet, pionierskiego projektu edukacyjnego popularyzującego herstorię Krakowa. Laureatka wielu prestiżowych nagród, m.in. Fundacji „Polcul”, „Kulturalnych Odlotów” i „Willy Aastrup Accessibility Award”. Jako wiceprzewodnicząca Rady Osób z Niepełnosprawnościami przy Rzeczniku Praw Obywatelskich działa na rzecz praw i dostępu do edukacji oraz rzetelnej wiedzy dla osób ze spektrum autyzmu. Łączy politykę społeczną, edukację i kulturę w sposób oddolny i włączający, tworząc przestrzenie dla grup często marginalizowanych.

 

Agnieszka Szuścik-Zięba – edukatorka zdrowotna, aktywistka i twórczyni internetowa, specjalizująca się w ginekologii, onkologii oraz doświadczeniu pacjenta. W przystępny sposób objaśnia zagadnienia związane ze zdrowiem kobiet, przełamując tabu i obalając stereotypy. Jest autorką książki „GinekoLOGICZNIE”, konsultowanej z 21 ekspertami, oraz inicjatorką Wielkiej Listy Ginekologów i Ginekolożek, promującej wysokie standardy opieki medycznej. Tworzy materiały edukacyjne, m.in. „Elementarz Zdrowej Wulwy” i „Algorytm Wizyt Ginekologicznych”, prowadzi akcje samobadania piersi, szkolenia oraz kampanie społeczne. Sama doświadczyła raka szyjki macicy, co skłoniło ją do realizacji projektu fotograficznego „To się nie zdarza”. Współpracuje z organizacjami zdrowotnymi i medycznymi, szkoli firmy oraz szkoły, a także konsultuje projektowanie usług medycznych pod kątem doświadczenia pacjenta. Za swoją działalność została wyróżniona przez „Forbes Women” i „Wysokie Obcasy”, otrzymała nagrodę „Ofeminin Influence Awards 2023” i tytuł „Lider pacjentocentryzmu”. Jej praca opiera się na empatii, rzetelności i inkluzywności, a edukacja, którą prowadzi, realnie wpływa na decyzje zdrowotne tysięcy osób.

 

Nadiia Moroz-Olshanska – obywatelka Ukrainy, działaczka społeczna i kulturalna, która od 2012 roku aktywnie działa na rzecz integracji ukraińskiej społeczności w Krakowie. Jest pomysłodawczynią i dyrektorką Międzynarodowego Festiwalu Teatru Ukraińskiego „Wschód-Zachód” – pierwszego dużego wydarzenia kulturalnego skierowanego do nowej społeczności miasta. W 2014 roku założyła Fundację „Widowisk Masowych”, jedną z pierwszych organizacji wspierających Ukraińców w Krakowie. Jej działalność łączy kulturę, integrację i edukację, budując przestrzeń, w której Ukraińcy mogą pielęgnować swoją tożsamość i aktywnie uczestniczyć w życiu społecznym Krakowa. Stworzyła „Pokazy Filmów Ukraińskich”, wspierające kino studyjne i popularyzujące ukraińską kulturę. Współzałożycielka przedsiębiorstwa społecznego kawiarnio-księgarni „NIĆ”, a od 2023 roku prezeska Fundacji „Dyplomacji Kulturalnej”, promującej wielokulturowość i aktywizację zawodową migrantów. Działa również na rzecz równości i przeciwdziałania dyskryminacji. Jej projekty obejmują warsztaty, spotkania integracyjne i wydarzenia edukacyjne uwrażliwiające na kwestie równościowe. Wspiera młode organizacje pozarządowe, pełniąc rolę mentorki dla ich liderów. Koordynuje liczne inicjatywy kulturalne, takie jak „CzytaMY” – spotkania z literaturą ukraińską, „Art-Piknik” czy „NIĆ, która łączy”.

 

Janina Rościszewska-Krawczyk – urodzona w 1932 roku, lekarka, społeczniczka i obrończyni praw człowieka, której życie to przykład niezłomnej odwagi i zaangażowania w dobro innych. Jako dziecko wraz z rodziną ratowała Żydów podczas II wojny światowej, za co otrzymała tytuł „Sprawiedliwej wśród Narodów Świata”. Po wojnie poświęciła się medycynie, specjalizując się w pediatrii i neonatologii, podnosząc standardy opieki nad najmłodszymi pacjentami. Aktywna działaczka „Solidarności”, współorganizowała tajne prace nad reformą służby zdrowia. Po przejściu na emeryturę angażowała się w misje humanitarne w Kosowie i Albanii, a swoje doświadczenia opisywała w prasie. Od 2015 roku wspiera Komitet Obrony Demokracji, walcząc o praworządność i prawa obywatelskie. W wieku 92 lat wciąż aktywnie działa na rzecz demokracji i równości, inspirując kolejne pokolenia. Za swoje dokonania została odznaczona m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

 

Kto zdobył nagrodę w poprzednich edycjach?